Παρατηρήσεις και προτάσεις του ΤΕΕ/ΤΚΔΘ στο πλαίσιο της διαβούλευσης της προδημοσίευσης του οδηγού του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα».

Την Πέμπτη 24 Μαρτίου 2023, ο Πρόεδρος του Τμήματος Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Νίκος Παπαγεωργίου, απέστειλε προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα, επιστολή με παρατηρήσεις και προτάσεις, στο πλαίσιο της διαβούλευσης της προδημοσίευσης του οδηγού του προγράμματος “Ανακυκλώνω  – Αλλάζω θερμοσίφωνα”.

Το περιεχόμενο της επιστολής έχει ως ακολούθως:

Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,

Με την παρούσα επιστολή, επιθυμούμε να σας γνωστοποιήσουμε τις παρατηρήσεις και προτάσεις του Τμήματος Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, αναφορικά με την προδημοσίευση του οδηγού του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω Θερμοσίφωνα.

Στο πλαίσιο της σχετικής διαβούλευσης, οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις μας έχουν ως εξής:

1^η Παρατήρηση – Πρόταση

Σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν4495/2017:

«1. Δεν απαιτείται οικοδομική άδεια ούτε έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας για τις εξής εργασίες, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων που αφορούν την περιοχή ή το κτίριο:…..

…..

θ) τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων, σύμφωνα με τις παρ. 2β και 2γ του άρθρου 19 του ν. 4067/2012….

….Πριν την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών, συντάσσεται υποχρεωτικά ηλεκτρονική βεβαίωση αρμόδιου μηχανικού, που εκδίδεται από πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.), ότι στην περιοχή του ακινήτου για τις παραπάνω εργασίες δεν απαιτείται έγκριση από κάποιον φορέα. Σε περίπτωση που απαιτούνται εγκρίσεις από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα γίνεται ενημέρωση φακέλου με τις παραπάνω εγκρίσεις.»

Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 19 του ν. 4067/2012:

«1. Όλες οι κατασκευές πάνω από το κτίριο πρέπει να αποτελούν ένα ενιαίο αισθητικό σύνολο, μπορεί να συνδέονται ή να περιφράσσονται με ελαφρά ή διάτρητα στοιχεία και οι θέσεις τους αποτυπώνονται υποχρεωτικά στις μελέτες που συνοδεύουν την άδεια δόμησης.

2. 2. Πάνω από το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της περιοχής και μέσα στο ιδεατό στερεό επιτρέπονται:…

……

β) Καπνοδόχοι, αγωγοί αερισμού, εγκαταστάσεις ηλιακών συστημάτων με τοποθέτηση του δοχείου σε άμεση επαφή με την άνω στάθμη του δώματος και τοποθέτηση του συλλέκτη πάνω από αυτό, πύργοι ψύξης και δοχεία διαστολής, φωτοβολταϊκών συστημάτων και συστήματα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συστήματα διαχείρισης νωπού αέρα, ανεμιστήρες εξαερισμού και αντλίες θερμότητας.

γ) Απολήξεις κλιμακοστασίων με στάση ανελκυστήρα στο δώμα (φυτεμένο ή μη) και φρεάτων ανελκυστήρων με τις ελάχιστες αναγκαίες διαστάσεις και μέγιστο εξωτερικό ύψος 4,20 μ. από την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του τελευταίου ορόφου του κτιρίου. Σε αυτήν την περίπτωση ο χώρος κύριας χρήσης της παρ. 2.α) δύναται να έχει μέγιστο εξωτερικό ύψος 4,20 μ. από την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του τελευταίου ορόφου του κτιρίου. Πάνω στις απολήξεις αυτές απαγορεύεται η τοποθέτηση οποιασδήποτε κατασκευής ή εγκατάστασης. Απολήξεις κλιμακοστασίων χωρίς στάση ανελκυστήρα στο δώμα (φυτεμένο ή μη) και μέγιστο εξωτερικό ύψος 3,40 μ. από την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του τελευταίου ορόφου του κτιρίου. Πάνω στις απολήξεις αυτές απαγορεύεται η τοποθέτηση οποιασδήποτε κατασκευής ή εγκατάστασης. Στο ίδιο δώμα επιτρέπεται η κατασκευή περισσοτέρων της μίας απόληξης κλιμακοστασίου με στάση ή μη ανελκυστήρα, ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής.

Πέραν των ανωτέρω, η ορθή διαστασιολόγηση του ηλιακού θερμοσίφωνα,  η απαίτηση η εγκατάσταση να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές ΚΕΝΑΚ, αλλά και τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης, επιβάλλουν την αναγκαιότητα σύνταξης μελέτης και επίβλεψης του έργου από μηχανικό κατάλληλης ειδικότητας.

Από τα παραπάνω διαφαίνεται η υποχρέωση αφενός έκδοσης ηλεκτρονικής βεβαίωσης αρμόδιου μηχανικού, που εκδίδεται από πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.) και που προϋποθέτει την μη ύπαρξη αυθαιρεσιών στο κτίριο, αφετέρου την εκπόνηση μελέτης.

Για τους παραπάνω λόγους, προτείνεται η τροποποίηση του οδηγού ώστε να συμπεριλάβει ως απαραίτητο δικαιολογητικό υποχρεωτικά τόσο την ύπαρξη της ηλεκτρονικής βεβαίωσης μηχανικού όσο και τις απαραίτητες υπηρεσίες μελέτης-επίβλεψης από μηχανικό, με πρόβλεψη αμοιβής για τις εν λόγω υπηρεσίες που θα προσφέρει ο μηχανικός.

2^η Παρατήρηση – Πρόταση

Σύμφωνα με την  Υπουργική Απόφαση 101195/2021 – ΦΕΚ 4654/Β/8-10-2021, δεδομένου ό,τι πραγματοποιείται τροποποίηση επί της υφιστάμενης Εσωτερικής Ηλεκτρολογικής Εγκατάστασης -είτε λόγω της αφαίρεσης του ηλεκτρικού θερμοσίφωνα, είτε λόγω σύνδεσης του ηλιακού και με ρεύμα (διπλής ενεργείας)- απαιτείται έλεγχος της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης και έκδοση νέας Υπεύθυνης Δήλωσης Εγκαταστάτη (ΥΔΕ).

Προτείνεται να τροποποιηθεί ο οδηγός του προγράμματος ώστε να συμπεριλάβει υποχρεωτικά ως απαραίτητο δικαιολογητικό τη νέα ΥΔΕ, και να υπάρχει πρόλεψη αποζημίωσης για τον διενεργών τον έλεγχο της εγκατάστασης και την έκδοση της ΥΔΕ.

3^η Παρατήρηση – Πρόταση

            Αρκετές εγκαταστάσεις πρόκειται να πραγματοποιηθούν σε οικοδομές, όπου απαιτείται η συναίνεση των ιδιοκτητών για την εγκατάσταση των ηλιακών θερμοσιφώνων στην στέγη ή στο δώμα του κτιρίου προκειμένου να διασφαλιστεί η νομιμότητα του δικαιώματος χρήσης του χώρου.

Με σκοπό τη διαφύλαξη της νομιμότητας χρήσης του χώρου για εγκατάσταση, προτείνεται τροποποιηθεί ο οδηγός του προγράμματος ώστε να συμπεριλάβει υποχρεωτικά ως απαραίτητο δικαιολογητικό την βεβαίωση τεκμηρίωσης νόμιμης χρήσης από δικηγόρο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 18 του ν. 4951/2022 (ΦΕΚ Α΄ 129/04.07.2022), καθώς και να υπάρχει πρόβλεψη αποζημίωσης για τον δικηγόρο που την εκδίδει.

4^η Παρατήρηση – Πρόταση

            Σε πολλές περιοχές της Ελλάδος, η ύπαρξη δικτύου φυσικού αερίου έχει δώσει την δυνατότητα παροχής ζεστού νερού χρήσης στους πολίτες από τον λέβητα φυσικού αερίου με αποτέλεσμα να έχουν απορρίψει τον ηλεκτρικό θερμοσίφωνα και επομένως δεν δύνανται να συμμετέχουν ως ωφελούμενοι στο πρόγραμμα. Η προσθήκη όμως ηλιακού θερμοσίφωνα, με την εγκατάσταση κατάλληλου κιτ υποβοήθησης του λέβητα θα συνέβαλλε στην μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου.

Επιπλέον, πολλές εγκαταστάσεις ηλιακών θερμοσιφώνων, λόγω παλαιότητας είναι μη-λειτουργικές και λειτουργούν σε αρκετές περιπτώσεις δια της ηλεκτρικής αντίστασης, μέσω ηλεκτρικού ρεύματος, λειτουργώντας ουσιαστικά ως ηλεκτρικοί θερμοσίφωνες. Παρόλα αυτά, οι ιδιοκτήτες αυτών των εγκαταστάσεων δεν δύνανται να συμμετέχουν ως ωφελούμενοι στο πρόγραμμα.

Κύριε Υπουργέ, με βάση τις ανωτέρω παρατηρήσεις και με γνώμονα την μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας του προγράμματος, προτείνουμε την τροποποίηση του οδηγού ώστε να μπορούν να συμμετέχουν ως ωφελούμενοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που ανήκουν στις παραπάνω περιπτώσεις.

Βεβαίως, παραμένουμε στη διάθεσή σας και του επιτελείου σας για περαιτέρω διευκρινίσεις.

Με εκτίμηση,

Ο Πρόεδρος της ΔΕ του

ΤΕΕ – Π.Τ. Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας

Παπαγεωργίου Νικόλαος