ΚΕΑΟ – Αναστολή λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη
Το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) συστάθηκε σύμφωνα με τον Ν.4172/2013 (άρθρο 101), το οποίο λειτουργεί με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια και εποπτεύεται από τον Διοικητή του Ε.Φ.Κ.Α. Σκοπό του Κ.Ε.Α.Ο. αποτελεί και η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που έχουν ενταχθεί στον Ε.Φ.Κ.Α (άρθρο 53 του Ν. 4387/2016), μεταξύ άλλων και του πρώην Ε.ΤΑΑ.-Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., καθώς και τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ – Ν.Δ. 356/1974).
Από 1/1/2017 διαβιβάστηκαν στο Κ.Ε.Α.Ο. από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς όλες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ανεξαρτήτως ύψους και εισπραξιμότητας, οι οποίες κατά την έκδοση της υπ. αριθμ. 58039/3275/28-12/2016 Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ Β΄ 4504/30-12-2016) δεν βρίσκονται σε καθεστώς ενεργούς ρύθμισης. Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νόμου, για την ενοποίηση της αντιμετώπισης των οφειλόμενων εισφορών προβλέφθηκε ενιαία διαδικασία για την έκδοση από τον κάθε ασφαλιστικό οργανισμό Πράξης Βεβαίωσης Οφειλής, με ίδιο περιεχόμενο για όλους, η οποία διαβιβάζεται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς στο Κ.Ε.Α.Ο., που διαχειρίζεται τις οφειλές όπως αυτές διαμορφώνονται και αποστέλλονται από τις υπηρεσίες των τ. Φ.Κ.Α. που έχουν ενταχθεί στον Ε.Φ.Κ.Α., οι οποίες φέρουν και την ευθύνη του προσδιορισμού του ύψους και του είδους των οφειλών, της αποδίδει μοναδικό σειριακό αριθμό και την καταχωρεί ηλεκτρονικά σε ειδικό μητρώο εσόδων.
Ειδικότερα, στα πλαίσια είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τους ασφαλιστικούς φορείς, ο Ν. 4172/2013 στο άρθρο 101 του προβλέπει την κάτωθι διαδικασία: «…..4. Στη βάση δεδομένων του Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζεται αυτοματοποιημένα η πράξη βεβαίωσης οφειλής εντός μηνός από τη σύνταξη της και της αποδίδεται μοναδικός αριθμός. Μετά το διαχωρισμό των οφειλών σε άμεσα εισπράξιμες και επισφαλείς: α) ενημερώνεται ο οφειλέτης με κάθε πρόσφορο μέσο για την οφειλή του και την έναρξη διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, β) εντός μηνός από την έκδοση του εκτελεστού τίτλου αποστέλλεται ατομική ειδοποίηση και τάσσεται προθεσμία είκοσι (20) ημερών εντός της οποίας καλείται ο οφειλέτης να εξοφλήσει, γ) μετά την εκπνοή της ως άνω προθεσμίας ο εκτελεστός τίτλος διαβιβάζεται στα κατά τόπο αρμόδια όργανα για εκτέλεση σύμφωνα με τον ΚΕΔΕ, ως ισχύει, δ) μετά τη διαβίβαση στο Κ.Ε.Α.Ο. των ληξιπροθέσμων οφειλών κάθε είδους διοικητική ή δικαστική αμφισβήτηση που ασκείται ενώπιον των οικείων Ασφαλιστικών Οργανισμών ή Δικαστηρίων δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα …»
Η συγκεκριμένη διαδικασία, ωστόσο, που προβλέπεται στο νόμο για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, έχει κριθεί νομολογιακά ότι δεν είναι η νόμιμη. Ειδικότερα, η νομολογία έχει δεχθεί ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα έναρξης της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης κατά οφειλέτη των ασφαλιστικών φορέων, εφόσον δεν έχει εγκύρως κοινοποιηθεί καταλογιστική πράξη επιβολής εισφορών στον οφειλέτη του Ε.Φ.Κ.Α., με την οποία, μάλιστα, πρέπει να γίνεται ενημέρωση για τη δυνατότητα άσκησης ενδικοφανούς προσφυγής εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση αυτής στον οφειλέτη και για τις συνέπειες από την τυχόν παράλειψη άσκησης αυτής. Εφόσον δεν έχει κοινοποιηθεί αυτό το έγγραφο, δεν επιτρέπεται ούτε η σύνταξη κατάστασης οφειλέτη, η οποία αποτελεί το νόμιμο τίτλο είσπραξης της οφειλής, ούτε η έκδοση της πράξης ταμειακής βεβαίωσης της οφειλής αυτής, χωρίς να υφίσταται, συνεπώς, σταδίου έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης. Εξάλλου, στην περίπτωση που, μετά την άσκηση προσφυγής από τον οφειλέτη του Ε.Φ.Κ.Α. κατά των ανωτέρω καταλογιστικών πράξεων, δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η διοικητική διαδικασία, είτε με την έκδοση απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής επί της ανωτέρω προσφυγής, είτε με την πάροδο άπρακτης της προθεσμίας εντός της οποίας οφείλει να αποφανθεί η Τοπική Διοικητική Επιτροπή, δεν αναστέλλεται μεν η εγγραφή του οφειλέτη στην κατάσταση οφειλετών του Ε.Φ.Κ.Α., αλλά αναστέλλεται η ταμειακή βεβαίωση της σχετικής οφειλής, η οποία αποτελεί το νόμιμο τίτλο για την είσπραξη των εν λόγω απαιτήσεων, και, συνεπώς, αναστέλλεται και η λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του οφειλέτη του Ε.Φ.Κ.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε., στα οποία (μέτρα) περιλαμβάνεται και η αποστολή σε αυτόν ατομικής ειδοποίησης, που αποτελεί την πράξη έναρξης της αναγκαστικής εκτέλεσης, με την οποία καλείται να καταβάλει την οφειλή του (ΣτΕ 4436/2013).
Αυτά ακριβώς δέχτηκε πολύ πρόσφατα το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών με την υπ’ αρ. 1482/2018 απόφασή του επί αίτησης αναστολής που άσκησε Αρχιτέκτονας Μηχανικός ασφαλισμένης στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. κατά ταμειακής βεβαίωσης οφειλών του Α’ Περιφερειακού Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) Αθήνας, με την οποία είχαν καταλογιστεί στη Μηχανικό οφειλές ύψους 20.143,17ευρώ, χωρίς, όμως, προγενέστερα να της έχει γίνει γνωστοποίηση της οφειλής της με καταλογιστή πράξη, η οποία ταυτόχρονα να την ενημερώνει ότι έχει τη δυνατότητα άσκησης προσφυγής κατά αυτής.
Γι’ αυτό το λόγο ενημερώνουμε όλους τους συναδέλφους – μέλη ΤΕΕ ότι σε περίπτωση που τους κοινοποιηθεί από το Κ.Ε.Α.Ο. βεβαίωση οφειλών, χωρίς προγενέστερα να έχει κοινοποιηθεί καταλογιστή πράξη οφειλών με ταυτόχρονη ενημέρωση της δυνατότητας να ασκηθεί κατά της πράξης αυτής ενδικοφανής προσφυγή μέσα σε 30 μέρες από την κοινοποίηση αυτής στους οφειλέτες, υπάρχει η δυνατότητα έννομης προστασίας τους, αναστέλλοντας τη διαδικασία λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης εναντίον τους.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο Γραφείο Υποστήριξης Μηχανικών του ΤΕΕ-Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας – Τμήμα Νομικής Υποστήριξης