Το ΤΕΕ/ΤΚΔΘ ζητά από το ΥΠΕΝ την απόσυρση του σ.ν. μετονομασίας ΡΑΕ

Έπειτα από σχετική απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής του Τμήματος Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας, ο Πρόεδρος, κ. Νίκος Παπαγεωργίου απέστειλε επιστολή προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστα Σκρέκα με την οποία του γνωστοποιεί το αίτημα του Τμήματος για απόσυρση του Σχεδίου Νόμου μετονομασίας της ΡΑΕ.

Ακολουθεί το πλήρες περιεχόμενο της επιστολής, το οποίο κοινοποιήθηκε και στον Πρόεδρο του ΤΕΕ κ. Γιώργο Στασινό καθώς και στα Περιφερειακά Τμήματα του ΤΕΕ, στο οποίο αναφέρονται αναλυτικά οι προβληματισμοί του Τμήματος.

Θέμα: Σχόλια του ΤΕΕ/ΤΚΔΘ στο πλαίσιο της διαβούλευσης επί του σ.ν. «Μετονομασία της Ρ.Α.Ε. σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής»

Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,

 Σκοπός της παρούσας επιστολής είναι να σας μεταφέρουμε τους προβληματισμούς του Τμήματος Κεντρικής & Δυτικής Θεσσαλίας του ΤΕΕ, στο πλαίσιο της συμμετοχής μας στη διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής», καθώς και να σας γνωστοποιήσουμε το αίτημά μας για την απόσυρσή του.

Το Σχέδιο Νόμου προβλέπει την δημιουργία της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), μετονομάζοντας την υφιστάμενη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.). Στο νομοσχέδιο προβλέπεται η οργάνωση και λειτουργία της νέας ρυθμιστικής αρχής και καθορίζονται οι αρμοδιότητές της και η σύνθεσή της. Επιπλέον, προβλέπονται θέματα αναδιοργάνωσης των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, προστασίας καταναλωτών, διεθνούς συνεργασίας, καταγγελιών, κυρώσεων και διαιτησίας, καθώς και οι απαιτούμενοι πόροι για την λειτουργία της. Στο μέρος Γ του σχεδίου νόμου εξειδικεύονται τα όργανα άσκησης υδατικής πολιτικής και η οργάνωση υλοποίησης.

Όπως αναφέρεται, το σχέδιο νόμου στοχεύει στην «ορθολογική ρύθμιση της παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και επεξεργασίας αστικών αποβλήτων, ιδίως ως προς την οργάνωση, τις παρεχόμενες υπηρεσίες, το κόστος και την τιμολόγησή τους, μέσα από την ανάθεση σχετικών αρμοδιοτήτων εποπτείας και ελέγχου».

Με βάση τα ανωτέρω, σας μεταφέρω την ειλικρινή απορία μας αναφορικά με τον λόγο ίδρυσης μιας ρυθμιστικής αρχής για την παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και επεξεργασίας αστικών αποβλήτων, δεδομένου ότι αυτές οι υπηρεσίες παρέχονται ήδη από τις Δ.Ε.Υ.Α., οι οποίες είναι δημοτικές επιχειρήσεις που έχουν ιδρυθεί με κοινωφελή και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα (N.1069/80).

Επιπρόσθετα, δεν είναι ξεκάθαρο αν οι αρμοδιότητες της Γενικής Διεύθυνσης Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας -όπως «η διαμόρφωση γενικών κανόνων για την κοστολόγηση και τιμολόγηση των υπηρεσιών ύδατος ανάλογα με τη χρήση του καθώς και τη σχετική πολιτική προστίμων, με στόχο να εξασφαλίζεται η παροχή αξιόπιστης από πλευράς ποιότητας και ποσότητας και οικονομικά προσιτής παροχής νερού στους χρήστες-καταναλωτές»- εξακολουθούν να ισχύουν.

Άλλος ένας προβληματισμός αφορά στην υποχρέωση ενσωμάτωσης της οδηγίας 2019/944 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Ιουνίου 2019, της οδηγίας 2009/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουλίου 2009, η οποία καλύπτεται σχετικά με την ενέργεια. Ωστόσο, δεν υφίσταται τέτοια ευρωπαϊκή οδηγία για τις υπηρεσίες ύδρευσης και επεξεργασίας αστικών αποβλήτων.

Σύμφωνα με τους προβληματισμούς που σας αναφέρουμε, προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα αναφορικά με τον ρόλο της εν λόγω ρυθμιστικής αρχής, χωρίς μάλιστα να έχει γίνει ουσιαστική συζήτηση και διαβούλευση με τους άμεσα ενδιαφερόμενους παρόχους υπηρεσιών ύδατος και επεξεργασίας στερεών αποβλήτων.

        Προκειμένου δε, να γίνουμε πιο σαφείς και για να συμβάλουμε ουσιαστικά, παραθέτω παρακάτω αναλυτικά τα σχόλιά μας επί συγκεκριμένων άρθρων και προβλέψεων του σχεδίου νόμου:

• Επί των Άρθρων 1 & 3: Στο άρθρο  1 αναφέρεται ότι το σχέδιο νόμου αφορά την παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και επεξεργασίας αστικών αποβλήτων (όχι άρδευσης). Στους ορισμούς καθορίζονται ως πάροχοι υπηρεσιών ύδατος και οι Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων και στο παράρτημα παρατίθενται δείκτες για την άρδευση. Δεν είναι ξεκάθαρο από το κείμενο αν αφορά παρόχους υπηρεσιών ύδατος για ύδρευση ή και για άλλες χρήσεις (π.χ. άρδευση).
• Επί του Άρθρου 5: Γίνεται αναφορά στην τήρηση των υποχρεώσεων των παρόχων ύδατος. Προκύπτει το ερώτημα αν αυτό σημαίνει ότι θα ελέγχονται όλες οι υποχρεώσεις τους, όπως για παράδειγμα η ποιότητα του νερού.
• Επί του Άρθρου 11, Παράγραφος 4: Ενώ αναφέρεται ότι η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. «παρακολουθεί και εποπτεύει την εφαρμογή των γενικών κανόνων και αρχών διαχείρισης των υπηρεσιών ύδατος, ιδίως των μέτρων εξοικονόμησης, των ζωνών προστασίας, των σχεδίων ασφαλείας και των υποχρεώσεων των παρόχων υπηρεσιών ύδατος» δεν διευκρινίζεται πως θα γίνεται αυτό, ειδικά για την εξοικονόμηση νερού (θα τίθενται όρια για τις απώλειες;), τις ζώνες προστασίας και τα σχέδια ασφάλειας νερού.
• Επί του Άρθρου 12: Η αναδιοργάνωση (συνενώσεις ή συγχωνεύσεις) των παρόχων υπηρεσιών νερού ύδρευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) θα πρέπει να γίνει με τη συναίνεση των Δ.Ε.Υ.Α., οι οποίες έχουν υποστεί ήδη αναδιοργάνωση δύο φορές (μέσω των σχεδίων «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης»). Κρίνεται ότι η ενεργός και ουσιαστική διαβούλευση με τις Δ.Ε.Υ.Α. είναι απαραίτητη για την αναδιοργάνωσή τους, δεδομένου ότι συνενώσεις των ΔΕΥΑ των μεγάλων δήμων με αυτές των μικρότερων δήμων θα δυσκολέψει περισσότερο την αποτελεσματική λειτουργία τους λόγω των πολλών και μικρών δικτύων ύδρευσης, των περιορισμένων ανθρώπινων πόρων, κλπ.
• Επί του Άρθρου 15, Παράγραφος 3: Αναφέρονται μια σειρά από στοιχεία για αξιολόγηση, ωστόσο δεν αναφέρεται κανένα στοιχείο για το αρδευτικό νερό. Εν τέλει, το σχέδιο νόμου αφορά και τους παρόχους νερού άρδευσης και άλλων χρήσεων;
• Επί του Άρθρου 20: Πως καθορίζεται το ποσοστό επί του ετήσιου κύκλου εργασιών των παρόχων υπηρεσιών ύδατος; Υπάρχει ανώτατο όριο; Σημειώνεται, Αυτό το τέλος επηρεάζει και την τιμολογιακή πολιτικών των ΔΕΥΑ και την ανάκτηση του κόστους που πρέπει να κάνουν βάσει της Οδηγίας 2000/60.
• Επί του Άρθρυ 25, Παράρτημα ΙΙΙ: Ακολουθούν επιμέρους σχόλια αναφορικά με τους δείκτες:
  • Δεν ορίζεται ποιος είναι ο δείκτης απώλειες δικτύου. Εφαρμόζονται οι δείκτες της IWA;
  • Το μοναδιαίο κόστος πόρου πως προκύπτει; Δεν καθορίζεται από τις Διευθύνσεις Υδάτων;
  • Πως υπολογίζεται το ποσοστό των απωλειών νερού στην άρδευση;

Η νέα οδηγία για την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης αναφέρεται σε δείκτες  σχετικά με τις απώλειες νερού. Θα πρέπει να περιλαμβάνονται αυτοί οι δείκτες στους δείκτες του παρόντος.

• Επί του Άρθρου 30: Σημειώνεται ότι από το Συμβούλιο Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης απουσιάζουν τελείως οι χρήστες νερού, δηλαδή οι ΔΕΥΑ, οι ΓΟΕΒ, ΤΟΕΒ, κ.ά..
• Επί του Άρθρου 35: Προκύπτει το ερώτημα εάν τα Γενικά Σχέδια Υπηρεσιών Ύδατος θα υλοποιούνται και από τους ΤΟΕΒ/ΓΟΕΒ; Επιπλέον, πολλές Δ.Ε.Υ.Α. έχουν ήδη υλοποιήσει ή υλοποιούν Γενικά Σχέδια Ύδρευσης τα οποία θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στα Γενικά Σχέδια Υπηρεσιών Ύδατος. Για την πληρέστερη και αποτελεσματικότερη υλοποίηση των Γενικών Σχεδίων Υπηρεσιών Ύδατος θα πρέπει να διαμορφωθούν συγκεκριμένα και καθορισμένα ελάχιστα περιεχόμενα.

Κύριε Υπουργέ,

Με γνώμονα τους παραπάνω προβληματισμούς καθώς και τα σχόλια που σας παραθέσαμε, σας γνωστοποιούμε το αίτημά μας για την απόσυρση του προς ψήφιση σχεδίου νόμου.

Βεβαίως, παραμένουμε στη διάθεσή σας και του επιτελείου σας για περαιτέρω διευκρινίσεις.

Με εκτίμηση,

Ο πρόεδρος της ΔΕ του

ΤΕΕ – Π.Τ. Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας

Νικόλαος Ηλ. Παπαγεωργίου