Συνέντευξη Προέδρου ΤΕΕ-ΚΔΘ Νίκου Παπαγεωργίου στην εφημερίδα “Πολιτεία” | 10-02-2023

Την Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου δημοσιεύθηκε συνέντευξη του Προέδρου της Δ.Ε. του Τμήματος Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας του ΤΕΕ κ. Νίκου Παπαγεωργίου στην εφημερίδα “Πολιτεία”.

Μπορείτε να διαβάσετε τη συνέντευξη στον ακόλουθο σύνδεσμο: Συνέντευξη Νίκου Παπαγεωργίου – Εφημερίδα Πολιτεία_10-02-2023

Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης:

κ. Παπαγεωργίου, το ΤΕΕ Κεντρικής & Δυτικής Θεσσαλίας ετοιμάζεται να παρουσιάσει τη μελέτη για τα αξιόλογα κτίρια της περιοχής ευθύνης του. Πόσα κτίρια αφορά η μελέτη, σε ποιες περιοχές; Μπορούμε να αναφέρουμε ενδεικτικά από ένα-δύο κτίρια σε κάθε μία από τις περιφερειακές ενότητες; 

Τα αρχιτεκτονικά τοπόσημα κάθε περιοχής αποτελούν ιδιαίτερο σημείο ενδιαφέροντος τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες. Αποτελούν δε, αναπόσπαστο και διαχρονικό μέρος του δημόσιου χώρου. Όταν αναφερόμαστε στους δημόσιους χώρους μιας πόλης, στην πραγματικότητα μιλάμε για την ταυτότητα της ίδιας της πόλης. Σε αυτούς τους χώρους εκδηλώνεται κάθε είδους ανθρώπινη δραστηριότητα. Οι ανθρώπινες συναναστροφές και σχέσεις, οι συγκρούσεις και οι αντιφάσεις της κοινωνίας, άλλα και όλα εκείνα που την ενώνουν. Είναι σημεία αλληλεπίδρασης και ανταλλαγής ιδεών που επηρεάζουν την ποιότητα του αστικού βίου σε όλες τις εκφάνσεις του, η οποία αποτυπώνεται ουσιαστικά ανά εποχή στα κτίρια. Είναι γεγονός, ότι οι εντυπώσεις μας για μια πόλη διαμορφώνονται κυρίως από την αρχιτεκτονική ποιότητα του δομημένου και αδόμητου χώρου. 

Ήταν το 1994 όταν το ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας συνέστησε την ομάδα εργασίας “Καταγραφή αξιόλογων κτισμάτων Λάρισας”, στο πλαίσιο της οποίας εξαίρετοι συνάδελφοι κατέγραψαν 76 κτίρια, εκ των οποίων σήμερα διασώζονται μόλις 39. 

Δυστυχώς, αυτός ο πλούτος μας χάνεται με το πέρασμα του χρόνου και είναι υποχρέωσή μας ως τεχνικός κόσμος να τον καταγράψουμε, να τον αναδείξουμε, και να τον προστατεύσουμε.

Η σημερινή διοίκηση του Τμήματος έλαβε την απόφαση να συνεχίσει εκείνο το έργο και να το εμπλουτίσει, συμπεριλαμβάνοντας εκτός από την Λάρισα και τις τρεις περιφερειακές ενότητες: Λάρισα, Τρίκαλα, Καρδίτσα. Ένα έργο σύνθετο και τεράστιας έκτασης. Λόγω των δυσκολιών του έργου, σε αυτή τη φάση του έχουν εξαιρεθεί από την καταγραφή κτίρια της εκκλησίας και του στρατού. Μέσα από τη μέχρι σήμερα προσπάθεια λοιπόν, καταγράψαμε 437 κτίρια και συλλέξαμε -όσο ήταν δυνατό- πληροφορίες γεωγραφικές, αρχιτεκτονικές ιστορικές και νομικές. Θα ήταν κρίμα να αναφέρω ενδεικτικά κάποια κτίρια, γιατί θα αδικούσα σίγουρα αρκετά. 

Ωστόσο, η προσπάθειά μας δεν σταματά στην καταγραφή. Προχωρήσαμε ένα βήμα παραπέρα, αναπτύσσοντας εφαρμογή αναζήτησης και απεικόνισης των ακινήτων σε περιβάλλον Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (GIS) για την ευκολότερη αναζήτηση και οπτικοποίηση αυτών των πληροφοριών. Έτσι πετυχαίνουμε την ταχύτερη και αμεσότερη εξυπηρέτηση κάθε ενδιαφερόμενου.

Αξίζει δε να σημειωθεί, ότι το όλο έργο εντάσσεται στην προσπάθεια του Τεχνικού Επιμελητηρίου να συμβάλλει στην καταγραφή, κωδικοποίηση, και αξιοποίηση της Αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς και παράλληλα, με την Τράπεζα γης, στην πρόθεσή μας να δημιουργήσουμε μία ψηφιακή τράπεζα πληροφοριών για τα κτίρια της Ελλάδας (διατηρητέα και μη) που παρουσιάζουν αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. 

Ποια είναι τα κομβικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Θεσσαλία, σε επίπεδο δομών και υποδομών (πχ Ε65); Σε ποια ζητήματα αναμένεται να εστιάσει η διοίκηση του φορέα το επόμενο διάστημα;

Οι μεταφορές είναι ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα. Έχουμε δίπλα μας τον Όλυμπο και τα Μετέωρα που προσελκύουν τουρίστες από όλο τον κόσμο, παρόλα αυτά η μεταφορά των επισκεπτών από ένα σημείο σε ένα άλλο ενέχει μεγάλες δυσκολίες. 

Ο Ε-65 είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο για την Θεσσαλία. Έρχεται μάλιστα να προστεθεί στο τεράστιο περιφερειακό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων που υλοποιεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας, με την ολοκλήρωσή του οποίου η Περιφέρειά μας θα διαθέτει πράγματι ένα από τα καλύτερα οδικά δίκτυα στη χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο άξονας διασύνδεσης των παραλίων της Π.Ε. Λάρισας με την Π.Ε. Μαγνησίας που προσδίδει πολλαπλά οφέλη στην περιοχή μας. Επιπλέον, με την ανακοίνωση της επικαιροποίησης της μελέτης για τη σιδηροδρομική γραμμή Καλαμπάκα – Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα, όλοι αντιλαμβανόμαστε την τεράστια αλλαγή που επίκειται στον κλάδο των μεταφορών στη Θεσσαλία. 

Για να ολοκληρωθεί όμως όλος αυτός ο σχεδιασμός πρέπει να δούμε σοβαρά το θέμα ενός νέου, καθαρά πολιτικού περιφερειακού αεροδρομίου που θα εξυπηρετεί την Κεντρική Ελλάδα. Γεωγραφικά, χωροταξικά και λαμβάνοντας υπόψη και τα παραπάνω έργα, η θέση που διαφαίνεται να πληροί αρκετές προϋποθέσεις για τη δημιουργία αεροδρομίου είναι τα Παλαιοφάρσαλα. Μία θέση που διαθέτει σιδηροδρομική γραμμή, είναι πλησίον του Ε-65, ενώ το μόνο συμπληρωματικό έργο που απαιτείται είναι ο οδικός άξονας Βόλου – Φαρσάλων. 

Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, το μείζον πρόβλημα της Θεσσαλίας είναι το υδατικό, που ουσιαστικά οφείλεται στην κλιματική αλλαγή. Για εμάς στο ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας η λύση είναι ξεκάθαρη. Πρέπει να ολοκληρωθεί το έργο μεταφοράς του άνω ρου του Αχελώου στην Θεσσαλία. Εκατομμύρια κιλοβατώρες έχουν χαθεί από την μη λειτουργία των υδροηλεκτρικών. Ένα κόστος ενέργειας που επιβαρύνει ολοένα και περισσότερο κάθε πολίτη και έχει τεράστιο αντίκτυπο στον πρωτογενή τομέα.

Ως διοίκηση, πέραν από την υποστήριξη του μηχανικού σε όλα τα επίπεδα που είναι η κατ’ εξοχήν αποστολή μας, σκοπεύουμε να συνεχίσουμε να εστιάζουμε στην τοπική ανάπτυξη η οποία θα βελτιώσει τους οικονομικούς δείκτες της περιοχής μας και επομένως θα δημιουργήσει επιπλέον θέσεις εργασίας. Η δυναμική του πρωτογενούς τομέα της περιοχής μας, σε συνδυασμό με το ανάγλυφό της συνδυάζουν μοναδικά χαρακτηριστικά για περαιτέρω ανάπτυξη με όρους βιωσιμότητας και γι’ αυτό θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε την ενίσχυσή της. Περαιτέρω πεδίο για τον σχεδιασμό δράσεων και παρεμβάσεων, παρουσιάζουν επίσης τα Κέντρα Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού (ΚΕΠΑΤ), η τουριστική ανάπτυξη και αξιοποίηση περιοχών όπως το “Πρώην Βασιλικό Κτήμα» στο Πολυδένδρι Αγιάς και η στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης αναφορικά με τον πρωτογενή τομέα και την έρευνα και καινοτομία. 

Ποια είναι η εικόνα για την εξέλιξη της οικοδομικής δραστηριότητας στη Θεσσαλία από τις αρχές του έτους (2023) και οι εκτιμήσεις σας για την πορεία το επόμενο διάστημα; Σε ποια επίπεδα κινούνται οι τιμές κατασκευής (μονοκατοικία/διαμέρισμα και ανά μ2), σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα; Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η τοπική αγορά;

Οφείλω να σημειώσω ότι η οικοδομική δραστηριότητα εξελίσσεται σε ικανοποιητικό επίπεδο στη Θεσσαλία, αν και κατά την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρονιάς διαφαινόταν μία μεγαλύτερη δυναμική. Σε ότι αφορά στις τιμές κατασκευής, αυτές ξεκινούν από τα 1.700€/μ2 και αυξάνονται ανάλογα με την περιοχή, τα υλικά και την ποιότητα κατασκευής κλπ.

Όπως είναι γνωστό, λόγω της κρίσης που επιμένει, οι αυξήσεις στο κόστος ενέργειας και των μεταφορών, όπως γνωρίζετε, συμπαρασύρουν και τα υλικά, προκαλώντας συνεπώς αύξηση του κόστους κατασκευής. Ωστόσο, αυτό δείχνει να έχει σταθεροποιηθεί το τελευταίο διάστημα. Πρόκειται δε, για αυξήσεις, μέρος των οποίων απορρόφησαν και οι κατασκευαστές. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι λόγω του υψηλού πληθωρισμού και της αύξησης του κόστους διαβίωσης, αντίστοιχα υπάρχουν αυξήσεις και στα ημερομίσθια των τεχνιτών και των εργατών στα έργα.

Σε ότι αφορά στην τοπική αγορά, τα δύο μεγαλύτερα προβλήματα που αυτή αντιμετωπίζει, είναι η αύξηση των επιτοκίων η οποία βεβαίως δημιουργεί ένα κλίμα αβεβαιότητας για τους ενδιαφερόμενους αγοραστές, ενώ άλλο ένα σημαντικό πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού.

Επιπρόσθετα, λόγω της πληθωριστικής κρίσης, της ακρίβειας και της αύξησης των επιτοκίων, το ενδιαφέρον για αγορά κατοικίας παρουσιάζει κάμψη. Είναι αναγκαίο να δοθούν λύσεις καθότι αυτά τα προβλήματα αναμένεται να παραμείνουν για αρκετό διάστημα.

Τεράστιο είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η θεσσαλική βιομηχανία, αναφορικά με τα κορεσμένα δίκτυα του ΔΕΔΔΗΕ σε όλη τη Θεσσαλία, που δεν επιτρέπουν επενδύσεις (πχ φβ, netmetering) ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής. Ποια είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή και ποιες είναι οι δικές σας προτάσεις για την επίλυση του ζητήματος;

Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη βιομηχανία αλλά και τους ιδιώτες. Τόσο οι οικιακοί καταναλωτές, όσο και όλες οι επιχειρήσεις έχουν πληγεί από το υψηλό κόστος της ενέργειας. Σε έναν ιδανικό κόσμο, το αυτονόητο θα ήταν ο κάθε καταναλωτής να παράγει την ενέργεια που καταναλώνει, μέσω φωτοβολταϊκών συστημάτων για παράδειγμα που ιδιαίτερα στην ηλιόλουστη χώρα μας θα έπρεπε να είναι απόλυτα εφικτό. Όμως, η σκληρή ελληνική πραγματικότητα ουσιαστικά απαγορεύει να περάσουμε στη συνθήκη του “prosumer”, δηλαδή ο καταναλωτής ενέργειας να είναι και παραγωγός. Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Κάτοικος της ευρύτερης περιοχής της Λάρισας, είχε λάβει έγκριση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στην κατοικία του σε συνδυασμό με αντλία θερμότητας, μέσω του προγράμματος “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”. Πολύ λογική επιλογή θα έλεγε κάποιος, καθώς το ρεύμα που χρειάζεται η αντλία θερμότητας θα παραγόταν από τα φωτοβολταϊκά. Και ενώ έχει εγκριθεί ως δικαιούχος επιδότησης από το πρόγραμμα -επομένως από το ΥΠΕΝ-, ο ΔΕΔΔΗΕ -για τον οποίο αρμόδιο είναι επίσης του ΥΠΕΝ- απέρριψε το αίτημα σύνδεσης στο δίκτυο εκφράζοντας αδυναμία σύνδεσης. Είναι αξιοσημείωτο ότι μιλάμε για ένα μικρό οικιακό φωτοβολταϊκό σύστημα. Φανταστείτε λοιπόν ποια είναι η κατάσταση με τα μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα.

Δυστυχώς, η αδυναμία του ΔΕΔΔΗΕ να μπορέσει να υποδεχθεί και να εξυπηρετήσει αιτήματα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών από οικιακούς καταναλωτές, επιχειρήσεις και βιομηχανίες, οφείλεται στην αδυναμία του δικτύου ηλεκτρισμού, το οποίο χρήζει άμεσης αναβάθμισης. Κάτι που θα είχε αποτραπεί αν υπήρχε βεβαίως σωστός προγραμματισμός και στρατηγική. 

Ως Τμήμα Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας, προκειμένου να δοθούν επιτέλους λύσεις, στις 24 Σεπτεμβρίου 2022 αποστείλαμε σχετική επιστολή προς τον Υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος, γνωστοποιώντας του το πρόβλημα και προτείναμε να προχωρήσει άμεσα μέσω ΣΔΙΤ η αναβάθμιση του δικτύου, που αποτελεί προϋπόθεση ώστε να αναχαιτιστεί το συντομότερο δυνατό το πρόβλημα του ενεργειακού κόστους και να ωφεληθούν έτσι σημαντικά τόσο οι καταναλωτές όσο και η οικονομία μας. 

Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε αναφορικά με την αναθεώρηση του ΣΔΛΑΠ Πηνειού, τα έργα στον Αχελώο, αλλά και συνολικά τα έργα διαχείρισης νερού στη Θεσσαλία; Ποιο κατά την εκτίμησή σας είναι το πιο πιεστικό θέμα και τι ζητάτε από την πολιτεία ή/και τους αρμόδιους φορείς, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο;

Αρμόδια για την αναθεώρηση είναι η Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του ΥΠΕΝ. Και εδώ υπάρχει καθυστέρηση στη διαδικασία. Από την πληροφόρηση που έχουμε από το ΥΠΕΝ, η διαβούλευση θα πραγματοποιηθεί εντός του Α’ εξαμήνου του 2023. Στην πρόσφατη κοινή συνεδρίαση των επιτροπών της Βουλής, ο Γενικός Γραμματέας ανέφερε ότι εντός του 2023 αναμένεται η οριστική έγκριση του ΣΔΛΑΠ, μετά και την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η ολοκλήρωση των έργων της Μεσοχώρας, για να λειτουργήσει σαν υδροηλεκτρικό έργο, είναι σε εξέλιξη μεν αλλά με αργούς ρυθμούς δε. Άρα ποια είναι η μεγάλη εικόνα; Από τη μία υπάρχουν έργα που τα διαχειρίζεται η Περιφέρεια και αυτά προχωρούν, ενώ από την άλλη, τα έργα που διαχειρίζεται η κεντρική διοίκηση, όπως για παράδειγμα τα φράγματα, δυστυχώς προχωρούν με πιο αργούς ρυθμούς. Αυτό το κενό στον ρυθμό υλοποίηση των έργων είναι σημαντικό πρόβλημα. 

Επιπλέον, όπως ανέφερα και προηγουμένως, το μείζον πρόβλημα της Θεσσαλίας είναι το υδατικό. Αυτό καθιστά την επίλυσή του ακόμη πιο επιτακτική. Αυτό που χρειάζεται είναι να δοθούν, άμεσα, πολιτικές λύσεις από την κεντρική διοίκηση σχετικά με τα υδατικά προβλήματα στο Υδατικό Διαμέρισμα της Θεσσαλίας ώστε να εξασφαλιστεί η επάρκεια νερού για όλες τις χρήσεις. Το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι αν το πρόβλημα λύνεται με την λογική της κάλυψη των υφιστάμενων αναγκών ή αν θέλουμε να προχωρήσουμε με την μεταβολή των αναγκών με την αλλαγή πολιτικής στον αγροτικό τομέα. Ως ΤΕΕ – ΚΔΘ η απάντησή μας σε αυτό το ερώτημα είναι ξεκάθαρη και σαφής. Έχουμε ταχθεί προφανώς υπέρ της διατήρησης της αγροτικής παραγωγής και της μεταφοράς νερού από την λεκάνη του Αχελώου με την ολοκλήρωση των σχετικών έργων, λαμβάνοντας υπόψη και το κομμάτι της ασφάλειας που αυτά τα έργα προσδίδουν. Και αυτό είναι που ζητάμε μετ’ επιτάσεως και μετά λόγου γνώσεως από την κυβέρνηση. Πολιτικές αποφάσεις για άμεση και οριστική λύση στο υδατικό πρόβλημα στη Θεσσαλία, με μεταφορά νερού από τον Αχελώο!